სოკო ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელი და მრავალფეროვანი ინგრედიენტია ქართულ სამზარეულოში, თუმცა, მისი შეგროვება და მოხმარება ყოველთვის შეიცავს გარკვეულ რისკს. ბუნებაში უამრავი სახეობის სოკოა, მათ შორის ისეთი, რომლებიც გარეგნულად ძალიან ჰგავს საჭმელად ვარგის სახეობებს, მაგრამ ტოქსიკურია და ჯანმრთელობისთვის სასიკვდილოც კი შეიძლება აღმოჩნდეს.
როგორ ამოიცნოთ სოკოთი მოწამვლა
სოკოთი მოწამვლა უმეტესად რამდენიმე საათში ვლინდება, თუმცა ზოგიერთ შემთხვევაში სიმპტომები 24 საათის შემდეგაც კი შეიძლება გამოვლინდეს.
მთავარი ნიშნებია:
გულისრევა, ღებინება და მუცლის ტკივილი;
დიარეა, რომელიც ზოგჯერ სისხლიანიც შეიძლება იყოს;
თავბრუსხვევა, სისუსტე, ოფლიანობა;
დაბნეულობა, მხედველობის ან სმენითი ჰალუცინაციები;
ღვიძლისა და თირკმლის უკმარისობის ნიშნები (მოყვითალო კანი, შარდის გაჩერება).
რა უნდა ქნათ, თუ მოწამვლის სიმპტომები გაჩნდა
დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს ან გამოიძახეთ სასწრაფო დახმარება, თვითმკურნალობა ან ლოდინი საფრთხის შემცველია.
არ სცადოთ სოკოს განმეორებით მოხარშვა ან ხელახლა შეჭმა, თუნდაც ოდნავ ეჭვი გეპარებოდეთ მის ხარისხში.
დალიეთ ბევრი სითხე, მაგრამ მხოლოდ ექიმის რეკომენდაციით, ხშირი ღებინებისას დიდი რაოდენობით წყლის მიღებამ შეიძლება ტოქსინების გადაადგილება დააჩქაროს.
შეინახეთ ის სოკო ან საკვები, რაც მიირთვით, ექიმებს დიაგნოზის დასმა გაუადვილდებათ.
როგორ ავიცილოთ თავიდან სოკოთი მოწამვლა
არასოდეს შეაგროვოთ უცნობი სოკო, თუნდაც გარეგნულად “საჭმელად ვარგისის” მსგავსი იყოს.
მოერიდეთ ძველ, გაფუჭებულ ან ჭიან სოკოებს.
სჯობს სოკო შეიძინოთ სანდო წყაროდან, სერტიფიცირებულ ბაზრობაზე ან მაღაზიაში.
სოკოს არ უნდა მიირთმევდნენ ბავშვები, ორსულები და ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები.
მოერიდეთ სხვადასხვა სახეობის სოკოს ერთმანეთში არევას, ზოგიერთი ნეიტრალური სახეობა ტოქსინებს შთანთქავს.
